Schoolwoningen | Eindhoven

Aan de Woenselsestraat in Eindhoven staat een monumentale voormalige katholieke basisschool. De gemeente Eindhoven wil de school een woonbestemming geven. De school wordt verkocht in combinatie met een uitgewerkt plan. EDION heeft een conceptplan uitgewerkt met appartementen voor jonge gezinnen en ouderen. Het plan betreft een unieke leefomgeving waarin het bestaande monumentale schoolgebouw, de nieuwbouw en de groene inrichting van het terrein, het historisch waardevolle ensemble een vernieuwde duurzame impuls geeft.

Het schoolplein
Op het schoolplein worden alle betontegels verwijderd om plaats te maken voor de natuur waarbij er voor het overtollige hemelwater een grote ruimte is ingericht aan de voorzijde van het terrein en waar de verbinding tussen mens, plant en dier centraal staat.
Voor de toegankelijkheid van de twee gebouwen en de diverse ontmoetingsplekken lopen er diverse smalle paden van halfverharding tussen de groene inrichting door.
Aan de voorzijde is een grote ruimte ingericht voor de opvang van overtollig hemelwater in een natuurlijk ogend plas dras gebied.
Rondom dit semi-openbaar gebied, doorlopend naar de open ruimten links en rechts achter het schoolgebouw worden diverse gezamenlijke en meer private ontmoetingsplekken gecreëerd voor recreatie en eventuele voedselproductie. Hiervoor worden de betontegels van het bestaande terrein volledig hergebruikt waarmee buiten meubilair wordt gemaakt waartussen de half verharde paden de verschillende binnen en buitenruimten met elkaar verbinden.

Het schoolgebouw
In het plan blijft het schoolgebouw solitair haar aanzien behouden en fungeren de duurzame nieuwbouw en buitenruimte als groen decor.
Het gymnastiek lokaal fungeert als centraal middelpunt.
De uiterlijke verschijningsvorm, samen met het interieur in de oorspronkelijke hoofdstructuur maken het mogelijk, om met minimale ingrepen dit gebouw te transformeren naar een unieke woonomgeving.
Zoals in de indeling van de 10 R’en van circulair bouwen wordt omschreven, valt het gebouw, de bouwdelen en de ruimten als geheel in Re Use, en vallen onderdelen en materialen van afwerking in Re Use, Re pair en Re furbish.
In dit plan is gekozen om de appartementen in de huidige bouwkundige en constructieve hoofdstructuur in te passen om de maximale “look- en feel” van het schoolgebouw te kunnen behoudens als ook de authentieke elementen die zowel binnen als buiten aanwezig zijn.
Om aan de huidige eisen te kunnen voldoen is de bouwtechnisch ambitie om het gebouw optimaal te isoleren en in verschillende klimaat compartimenten in te delen.
Installatietechnisch is de ambitie om het schoolgebouw en de nieuwbouw te verwarmen en te koelen middels een centraal grondgebonden WKO installatie. Hierdoor kunnen de installatietechnische ingrepen binnen het schoolgebouw tot een minimum beperkt worden en wordt er meer kostenefficiënt verwarmt en gekoeld.
Door het toepassen van zonnepanelen is een geprognotiseerde opbrengst van 64000 KwH haalbaar zodat de benodigde energie voor het verwarmen en koelen van de woningen kan worden gedekt.

De nieuwbouw
In de nieuwbouw zijn woonfuncties met gelijklopende levensduur gecombineerd.
De ruimten zijn flexibel en ruim in afmeting opgezet en de relatie met het bestaande schoolgebouw zijn op meerdere niveaus waarneembaar.
Door de combinatie van deze elementen ontstaat er een klimaat adaptief en toekomstbestendig gebouw dat voldoende aanpassingsmogelijkheden bezit voor de toekomst.

In het ontwerp zijn een drietal elementen met elkaar gecombineerd:

1) Het eerste element, de trappenhal, gaat de directe relatie aan met het bestaande schoolgebouw en de directe omgeving. Het vormt de hoofdstructuur van de nieuwbouw en heeft dezelfde vormentaal en schaal van deze omgeving.

2) In het tweede element liggen de functies van het wonen. De opzet van de plattegrond is te vergelijken met de plattegrond van de school appartementen. De functies van wassen, koken en het toilet zijn ook hier samengevoegd tot een compact bouwdeel welke zodanig is gepositioneerd dat de ruimte hieromheen flexibel door de toekomstige gebruiker kan worden ingedeeld.
Om de woonkwaliteit te verhogen zijn deze elementen ten opzichte van elkaar verschoven. Hierdoor ontstaat een bijzondere schakering van verschillende woningen met ieder één of meerdere private buitenruimten die binnen de bouwenveloppe vallen.

3) Het derde element is te beschouwen als een natuur inclusief gevel. Een tweede gevel waarin de huidige mogelijkheden zijn verwerkt om klimaat adaptief en gezond te bouwen, waarin mens, plant en dier samenkomen. Voor de langsgevels komt een lichte en demontabele constructie waaraan de groene inrichting van het terrein verticaal doorloopt. Hierdoor ontstaat een afscheiding tussen de collectieve buitenruimten en de (semi) private ruimte van de individuele woningen.

De kopgevels, versterken de relatie tussen de verschillende onderdelen op het terrein en het vernieuwde ensemble een duurzaam gezicht geven.
Door de horizontale sierbanden van het bestaande schoolgebouw in afmeting en hoogte over te nemen in de nieuwe trappenhal gevels past dit element zich aan op de schaal van het schoolgebouw. Tussen deze horizontale banden worden panelen geplaatst die de nostalgie van het vroegere “krijtbord” onderwijs weerspiegelen. De enigszins openstaande borden bieden ruimte voor vleermuiskasten, nestkasten voor de vogels en openingen en ruimten voor insecten. Een natuur inclusief gevel die doorloopt in de groene inrichting van het gehele terrein.